Οι ακρωτηριασμοί άνω άκρων, αν και αρκετά πιο ήπιοι και σπάνιοι σε σύγκριση με αυτούς των κάτω άκρων, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα σε λειτουργικό και επαγγελματικό επίπεδο αν δεν αντιμετωπιστούν σωστά.
Σήμερα στην Ελλάδα υπολογίζεται πως το 15-20% όλων των ακρωτηριασμών αφορά τα άνω άκρα, με τις αιτίες μιας τέτοιας διαδικασίας να διαφέρουν αρκετά από αυτές των κάτω.
Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό;
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τις πιθανές αιτίες που οδηγούν σε ακρωτηριασμό χεριού, τι να περιμένετε ανάλογα με το επίπεδο ακρωτηριασμού, καθώς και πώς να προετοιμαστείτε κατάλληλα για μια τέτοια αλλαγή.
Ακρωτηριασμοί άνω άκρων – συχνότερες αιτίες
Η κύρια αιτία που οδηγεί σε ακρωτηριασμό χεριού σε ενήλικες είναι ο τραυματισμός. Ο καρκίνος είναι η επόμενη πιο κοινή αιτία, με άλλες να περιλαμβάνουν λοιμώξεις, εγκαύματα και συγγενείς παραμορφώσεις.
Παράλληλα, τα ποσοστά ακρωτηριασμών χεριού έχουν μειωθεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, πιθανώς λόγω των προτύπων ασφάλειας που τίθενται στον εργασιακό χώρο.
Τέλος, ο ακρωτηριασμός δακτύλου χεριού παραμένει ο πιο συνηθισμένος ακρωτηριασμός άνω άκρων.
Παρακάτω ακολουθούν συστάσεις σχετικά με τη θεραπεία και την αποκατάστασή σας ώστε να γίνει η όλη διαδικασία όσο το δυνατόν πιο εύκολη για εσάς.
Σε κάθε περίπτωση, οι οδηγίες της ομάδας αποκατάστασης έχουν πάντα προτεραιότητα, δεδομένου ότι η ομάδα αυτή είναι σε θέση να αξιολογήσει καλύτερα την προσωπική σας κατάσταση.
Ακρωτηριασμοί άνω άκρων – Δείτε πώς να προετοιμαστείτε κατάλληλα
Πρώτες εξετάσεις και συζητήσεις σχετικά με τον ακρωτηριασμό χεριού
Εάν πρόκειται να υποβληθείτε σε προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση ακρωτηριασμού χεριού, θα εξεταστείτε λεπτομερώς αρκετές φορές πριν από τη χειρουργική επέμβαση και οι γιατροί θα σας εξηγήσουν τι θα συμβεί κατά τη διάρκεια και μετά την επέμβαση.
Φυσικά, εάν είχατε τραυματικό ακρωτηριασμό (ατύχημα), οι συζητήσεις θα συμβούν μετά την επέμβαση.
Κατά τη διάρκεια αυτών των συζητήσεων, είτε συμβούν πριν είτε μετά την επέμβαση, είναι καλό να:
- κρατήσετε σημειώσεις πριν από τις συζητήσεις, ώστε να μην ξεχάσετε τίποτα
- κάνετε ερωτήσεις που είναι σημαντικές για εσάς
- θυμηθείτε ότι είναι δουλειά τους να σας εξηγήσουν τα πάντα με σαφήνεια
Στοχευμένη προετοιμασία πριν από την επέμβαση
Εάν είναι δυνατόν, θα πρέπει πριν γίνει η χειρουργική επέμβαση να αρχίσετε τις ασκήσεις θεραπείας, τις οποίες θα συνεχίσετε και μετά από την εγχείρηση ακρωτηριασμού χεριού. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να προετοιμάσετε τους μυς σας εκ των προτέρων έτσι ώστε να διευκολύνετε την αποκατάστασή σας.
Ψυχολογική υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια
Ένας ακρωτηριασμός χεριού (ακόμα και ο ακρωτηριασμός δακτύλου χεριού) είναι μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή σας και μπορεί η ψυχολογική συμβουλευτική να σας φανεί εξαιρετικά χρήσιμη.
Η συμβουλευτική μπορεί να σας βοηθήσει να ανταπεξέλθετε σε θέματα και φοβίες που μπορεί να έχετε, και να αφαιρέσει σημαντικό βάρος από τους ώμους των φίλων και της οικογένειάς σας — αλλά και από εσάς τους ίδιους.
Επαφές με άλλους ανθρώπους που έχουν βρεθεί στη θέση σας
Σας προτείνουμε να μιλήσετε με συνομηλίκους που έχουν επίσης υποστεί ακρωτηριασμό άνω άκρου.
Είναι καλό να ακούσετε πώς άλλοι αντιμετώπισαν την κατάσταση και σε πολλές περιπτώσεις θα είναι σε θέση να μοιραστούν συμβουλές για τα πάντα, μέχρι τη σωστή επιλογή και εφαρμογή μίας πρόθεσης.
Μιλήστε με την ομάδα θεραπείας σας σχετικά με τον καλύτερο τρόπο για να έρθετε σε επαφή με άλλους ακρωτηριασμένους.
Ακρωτηριασμός χεριού – τι είναι και ποιες είναι οι συνηθέστερες αιτίες
Με τον όρο «ακρωτηριασμός άνω άκρου» αναφερόμαστε στην τραυματική ή ιατρογενή (χειρουργική) αποκοπή ενός χεριού ή τμήματος αυτού από το υπόλοιπο σώμα. Η πρώτη περίπτωση αποκαλείται Τραυματικός Ακρωτηριασμός και η δεύτερη λέγεται Θεραπευτικός Χειρουργικός Ακρωτηριασμός.
Μία χειρουργική επέμβαση ακρωτηριασμού χεριού μπορεί να είναι απαραίτητη εάν ένα τραυματισμένο ή ασθενές άκρο δεν αναμένεται να θεραπευτεί και απειλείται η ζωή του ασθενούς.
Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν κυκλοφορικά προβλήματα, λοιμώξεις, ατυχήματα, καρκίνο, ή μια συγγενή δυσπλασία των άκρων και, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι συνήθως γνωστό εκ των προτέρων ότι ένας ακρωτηριασμός θα καταστεί απαραίτητος.
Αντίθετα, μερικές φορές είναι απαραίτητο να προβεί ένας γιατρός σε απροσδόκητο ακρωτηριασμό, για παράδειγμα λόγω σοβαρού τραυματισμού μετά από ένα ατύχημα, γεγονός που είναι αρκετά συνηθισμένο στην περίπτωση ακρωτηριασμού δακτύλου χεριού ή άνω άκρου.
Τι σημαίνει «επίπεδο ακρωτηριασμού» και ποια είναι τα επίπεδα στα άνω άκρα;
Το επίπεδο ακρωτηριασμού είναι όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη θέση στην οποία έχει ακρωτηριαστεί το μέρος του σώματος.
Μετακαρπικός ακρωτηριασμός
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά επίπεδα ακρωτηριασμού στην παλάμη. Αυτά κυμαίνονται από ένα ακρωτηριασμό ψηφίων ή δακτύλων έως έναν μετακαρπικό ακρωτηριασμό μέσω των οστών του χεριού.
Απεξάρθρωση καρπού
Για τους ακρωτηριασμούς καρπού (επίσης γνωστούς ως «Κάτω του αγκώνα»), ο ακρωτηριασμός λαμβάνει χώρο μέσω της κερκίδας και των μετακάρπιων οστών.
Η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά τον ακρωτηριασμό, και μια τερματική συσκευή, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένα άγκιστρο ή ένα Greifer.
Το σύστημα θα περιλαμβάνει επίσης προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Ακρωτηριασμός στο οριζόντιο επίπεδο του πήχη
Για τους ακρωτηριασμούς χεριού (επίσης γνωστούς ως «κάτω του αγκώνα»), ο ακρωτηριασμός λαμβάνει χώρα μέσω της κερκίδας και της ωλένης του κάτω βραχίονα.
Η διατραχειακή πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά τον ακρωτηριασμό, τον προσθετικό καρπό και μια τερματική διάταξη, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένα άγκιστρο ή ένα Greifer.
Το σύστημα θα περιλαμβάνει επίσης προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Απεξάρθρωση αγκώνα
Στη χειρουργική απεξάρθρωση του αγκώνα, ο αρθρωτός σύνδεσμος διαχωρίζεται και ο κάτω βραχίονας αφαιρείται. Ολόκληρος ο βραχίονας (το βραχιόνιο) διατηρείται.
Η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά την απεξάρθρωση, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν προσθετικό καρπό και μια τερματική συσκευή, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένας γάντζος ή ένα Greifer .
Το σύστημα θα περιλαμβάνει επίσης προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Ακρωτηριασμός βραχιόνιου οστού
Σε έναν ακρωτηριασμό αντιβράχιου ωστού (επίσης γνωστός ως «άνω του αγκώνα»), ο ακρωτηριασμός γίνεται μέσω του οστού του αντιβράχιου, έτσι ώστε ο αγκώνας να μην υπάρχει πλέον.
Η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά τον ακρωτηριασμό, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν πρόσθιο σύνδεσμο καρπού και μια τερματική συσκευή, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένα άγκιστρο ή Greifer.
Το σύστημα θα περιλαμβάνει επίσης προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Απεξάρθρωση ώμου
Με την απεξάρθρωση του ώμου, ο ακρωτηριασμός εκτελείται εκεί όπου το άνω μέρος του οστού του χεριού (βραχίωνας) συναντά το υπόλοιπο του ώμου (κλείδα και ωμοπλάτη).
Η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά την απεξάρθρωση (στην περίπτωση αυτή την ωμοπλάτη και το κλείστρο και ένα τμήμα του ανώτερου μέρους του κορμού), έναν προσθετικό σύνδεσμο ώμου, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν προσθετικό σύνδεσμο καρπού και μια τερματική συσκευή και ένα χέρι, γάντζο ή Greifer.
Το σύστημα θα περιλαμβάνει επίσης προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Ακρωτηριασμός εμπρόσθιου τεταρτημόριου (ή ενδοωμοπλατιαίος θωρακικός ακρωτηριασμός)
Με τον ακρωτηριασμό του εμπρόσθιου τεταρτημόριου, όλα τα οστά του άνω βραχίονα της ωμοπλάτης και της κλείδας, αφαιρούνται.
Η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά τον ακρωτηριασμό (στην περίπτωση αυτή το άνω τμήμα του κορμού, συμπεριλαμβανομένων των πλευρών), μια προσθετική άρθρωση ώμου, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν πρόσθετικό σύνδεσμο καρπού και μια τερματική συσκευή, ένα χέρι, ένα γάντζο ή ένα Greifer.
Το σύστημα θα περιλαμβάνει επίσης προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Οι ακρωτηριασμοί άνω άκρων μπορεί να επηρεάσουν τη ζωή και την καθημερινότητά σας, όμως η ομάδα θεραπείας σας, η οποία περιλαμβάνει γιατρούς, φυσικοθεραπευτές, προσθετικούς — και φυσικά εσάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα — θα σας βοηθήσει στην ανεξαρτητοποίησή σας.
Ο πιο σημαντικός στόχος ολόκληρης της θεραπεία σας — από το χειρουργείο μέχρι την αποκατάσταση και την εφαρμογή μία τεχνητής πρόθεσης — είναι η επαναφορά της κινητικότητας σας ώστε να μπορείτε να ζήσετε μια ζωή ενεργή.
Κατά μέσο όρο, αυτή η διαδικασία αποκατάστασης απαιτεί δύο έως έξι μήνες, αν και αυτό μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, όπως το επίπεδο κινήτρων σας και την εφαρμογή της πρόθεσης άνω άκρων.
Για να αποκτήσετε τον σωστό τύπο και εφαρμογή, είναι σημαντικό να συνεργαστείτε στενά με τον προσθετικό σας – μια σχέση που μπορεί να έχετε για μια ζωή.
Η VESALIUS, με εμπειρία δεκαετιών στον χώρο των προσθετικών μελών, είναι εδώ για επικοινωνήσετε να σας βοηθήσει και να απαντήσει σε οποιαδήποτε απορία σας.
