Οι ακρωτηριασμοί άνω άκρων είναι μια σοβαρή και συχνά τραυματική εμπειρία που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής σας, τόσο σε λειτουργικό επίπεδο, όσο και σε ψυχολογικό.
Ωστόσο, με την κατάλληλη πρόθεση, η κίνηση των άκρων μπορεί να επανέλθει και να χρησιμοποιείτε πάλι κανονικά το χέρι σας. Ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να επιτευχθεί απόλυτη ομοιότητα με το υπόλοιπο μέλος, ώστε να αισθάνεστε και οπτικά πάλι πληρότητα.
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τις πιθανές αιτίες που οδηγούν σε ακρωτηριασμό χεριού, τι να περιμένετε ανάλογα με το επίπεδο ακρωτηριασμού, καθώς και πώς να προετοιμαστείτε κατάλληλα για μια τέτοια αλλαγή.
Ακρωτηριασμός Χεριού – Τι είναι και ποιες είναι οι συνηθέστερες αιτίες
Με τον όρο «ακρωτηριασμός άνω άκρου» αναφερόμαστε στην τραυματική ή ιατρογενή (χειρουργική) αποκοπή ενός χεριού ή τμήματος αυτού από το υπόλοιπο σώμα. Η πρώτη περίπτωση αποκαλείται Τραυματικός Ακρωτηριασμός και η δεύτερη λέγεται Θεραπευτικός Χειρουργικός Ακρωτηριασμός.
Μια χειρουργική επέμβαση ακρωτηριασμού χεριού μπορεί να είναι απαραίτητη εάν ένα τραυματισμένο ή ασθενές άκρο δεν αναμένεται να θεραπευτεί και απειλείται η ζωή του ασθενούς.
Αντίθετα, μερικές φορές είναι απαραίτητο να προβεί ένας γιατρός σε απροσδόκητο ακρωτηριασμό, για παράδειγμα λόγω σοβαρού τραυματισμού μετά από ένα ατύχημα, γεγονός που είναι αρκετά συνηθισμένο στην περίπτωση ακρωτηριασμού δακτύλου χεριού ή άνω άκρου.
Πιθανές αιτίες ακρωτηριασμού περιλαμβάνουν κυκλοφορικά προβλήματα, λοιμώξεις, ατυχήματα, καρκίνο, εγκαύματα ή μια συγγενή δυσπλασία των άκρων – στις τελευταίες περιπτώσεις, είναι συνήθως γνωστό εκ των προτέρων ότι ένας ακρωτηριασμός θα καταστεί απαραίτητος.
Παράλληλα, τα ποσοστά ακρωτηριασμών χεριού έχουν μειωθεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, πιθανώς λόγω των προτύπων ασφάλειας που τίθενται στον εργασιακό χώρο. Ενώ, ο ακρωτηριασμός δακτύλου χεριού παραμένει ο πιο συνηθισμένος ακρωτηριασμός άνω άκρων.
Προθέσεις και επίπεδα ακρωτηριασμού στα άνω άκρα
Το επίπεδο ακρωτηριασμού είναι όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη θέση στην οποία έχει ακρωτηριαστεί το μέρος του σώματος.
Οι τύπου ακρωτηριασμού είναι:
● Μετακαρπικός ακρωτηριασμός
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά επίπεδα ακρωτηριασμού στην παλάμη. Αυτά κυμαίνονται από ένα ακρωτηριασμό ψηφίων ή δακτύλων έως έναν μετακαρπικό ακρωτηριασμό μέσω των οστών του χεριού.
● Απεξάρθρωση καρπού
Για τους ακρωτηριασμούς καρπού (επίσης γνωστούς ως «κάτω του αγκώνα»), ο ακρωτηριασμός γίνεται μέσω της κερκίδας και των μετακάρπιων οστών.
Η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά τον ακρωτηριασμό και μια τερματική συσκευή, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένα άγκιστρο ή ένα Greifer.
● Ακρωτηριασμός στο οριζόντιο επίπεδο του πήχη
Για τους ακρωτηριασμούς χεριού (επίσης γνωστούς ως «κάτω του αγκώνα»), ο ακρωτηριασμός λαμβάνει χώρα μέσω της κερκίδας και της ωλένης του κάτω βραχίονα.
Η διατραχειακή πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του άκρου που έχει παραμείνει, τον προσθετικό καρπό και μια τερματική διάταξη, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένα άγκιστρο ή ένα Greifer.
● Απεξάρθρωση αγκώνα
Στη χειρουργική απεξάρθρωση του αγκώνα, ο αρθρωτός σύνδεσμος διαχωρίζεται και ο κάτω βραχίονας αφαιρείται. Ολόκληρος ο βραχίονας (το βραχιόνιο) διατηρείται.
Η πρόθεση περιλαμβάνει μια υποδοχή, που περιέχει το υπόλοιπο τμήμα του μέλους, το οποίο έχει παραμείνει μετά την απεξάρθρωση, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν προσθετικό καρπό και μια τερματική συσκευή, η οποία μπορεί να είναι ένα χέρι, ένας γάντζος ή ένα Greifer.
● Ακρωτηριασμός βραχιόνιου οστού
Σε έναν ακρωτηριασμό αντιβραχίου οστού (επίσης γνωστός ως «άνω του αγκώνα»), ο ακρωτηριασμός γίνεται μέσω του οστού του αντιβραχίου, έτσι ώστε ο αγκώνας να μην υπάρχει πλέον.
Η πρόθεση αντιβραχίου αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το υπόλοιπο τμήμα του άκρου μετά τον ακρωτηριασμό, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν πρόσθιο σύνδεσμο καρπού και μια τερματική συσκευή (ένα χέρι, ένα άγκιστρο ή Greifer).
● Απεξάρθρωση ώμου
Με την απεξάρθρωση του ώμου, ο ακρωτηριασμός εκτελείται εκεί όπου το άνω μέρος του οστού του χεριού (βραχίονας) συναντά το υπόλοιπο του ώμου (κλείδα και ωμοπλάτη).
Εδώ χρειαζόμαστε μια πρόθεση βραχιονίου. Η συγκεκριμένη πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το τμήμα του μέλους το οποίο έχει παραμείνει μετά την απεξάρθρωση (στην περίπτωση αυτή την ωμοπλάτη και το κλείστρο και ένα τμήμα του ανώτερου μέρους του κορμού).
Επίσης, υπάρχει ένας προσθετικός σύνδεσμος ώμου, ένας προσθετικός αγκώνας, ένας προσθετικός σύνδεσμος καρπού και μια τερματική συσκευή με χέρι, γάντζο ή Greifer.
● Ακρωτηριασμός εμπρόσθιου τεταρτημόριου (ή ενδοωμοπλατιαίος θωρακικός ακρωτηριασμός)
Με τον ακρωτηριασμό του εμπρόσθιου τεταρτημόριου, όλα τα οστά του άνω βραχίονα της ωμοπλάτης και της κλείδας, αφαιρούνται.
Σε αυτή την περίπτωση η πρόθεση αποτελείται από μια υποδοχή, η οποία περιέχει το υπόλοιπο μέρος του άκρου το οποίο έχει παραμείνει (στην περίπτωση αυτή το άνω τμήμα του κορμού, συμπεριλαμβανομένων των πλευρών), μια προσθετική άρθρωση ώμου, έναν προσθετικό αγκώνα, έναν προσθετικό σύνδεσμο καρπού και μια κατάληξη σε χέρι, γάντζο ή Greifer.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, το σύστημα περιλαμβάνει, επίσης, προσαρμογείς και άλλα στοιχεία σύνδεσης. Επιπλέον, στην πρόθεση μπορεί να τοποθετηθεί ένα κοσμητικό κάλυμμα έτσι ώστε να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αυτή οπτικά.
Ακρωτηριασμοί άνω άκρων – Δείτε πώς να προετοιμαστείτε κατάλληλα
Παρακάτω ακολουθούν συστάσεις σχετικά με τη θεραπεία και την αποκατάστασή σας ώστε να γίνει η όλη διαδικασία όσο το δυνατόν πιο εύκολη για εσάς.
Σε κάθε περίπτωση, οι οδηγίες της ομάδας αποκατάστασης έχουν πάντα προτεραιότητα, δεδομένου ότι η ομάδα αυτή είναι σε θέση να αξιολογήσει καλύτερα την προσωπική σας κατάσταση.
Πρώτες εξετάσεις και συζητήσεις σχετικά με τον ακρωτηριασμό χεριού
Εάν πρόκειται να υποβληθείτε σε προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση ακρωτηριασμού χεριού, θα εξεταστείτε λεπτομερώς αρκετές φορές πριν από τη χειρουργική επέμβαση και οι γιατροί θα σας εξηγήσουν τι θα συμβεί κατά τη διάρκεια και μετά την επέμβαση.
Φυσικά, εάν είχατε τραυματικό ακρωτηριασμό (ατύχημα), οι συζητήσεις θα συμβούν μετά την επέμβαση.
Κατά τη διάρκεια αυτών των συζητήσεων, είτε συμβούν πριν είτε μετά την επέμβαση, είναι καλό να:
κρατήσετε σημειώσεις πριν από τις συζητήσεις, ώστε να μην ξεχάσετε τίποτα
κάνετε ερωτήσεις που είναι σημαντικές για εσάς
θυμηθείτε ότι είναι δουλειά τους να σας εξηγήσουν τα πάντα με σαφήνεια
Στοχευμένη προετοιμασία πριν από την επέμβαση
Εάν είναι δυνατόν, θα πρέπει πριν γίνει η χειρουργική επέμβαση να αρχίσετε τις ασκήσεις θεραπείας, τις οποίες θα συνεχίσετε και μετά από την εγχείρηση ακρωτηριασμού χεριού. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να προετοιμάσετε τους μυς σας εκ των προτέρων έτσι ώστε να διευκολύνετε την αποκατάστασή σας.
Ψυχολογική υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια
Ένας ακρωτηριασμός χεριού (ακόμα και ο ακρωτηριασμός δακτύλου χεριού) είναι μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή σας και η ψυχολογική συμβουλευτική θα σας φανεί εξαιρετικά χρήσιμη.
Η συμβουλευτική μπορεί να σας βοηθήσει να ανταπεξέλθετε σε θέματα και φοβίες που μπορεί να έχετε και να αφαιρέσει σημαντικό βάρος από τους ώμους των φίλων και της οικογένειάς σας — αλλά και από εσάς τους ίδιους.
Επαφές με άλλους ανθρώπους που έχουν βρεθεί στη θέση σας
Το να μοιράζεσαι είναι λυτρωτικό. Όταν μιλήσουμε σε ανθρώπους που έχουν βιώσει καταστάσεις παρόμοιες με εμάς, νιώθουμε ότι μας καταλαβαίνουν καλύτερα, ότι είμαστε λιγότερο μόνοι…
Γι’ αυτό μιλήστε με ανθρώπους που έχουν, επίσης, υποστεί κάποιο ακρωτηριασμό. Θα σας κάνει καλό να ακούσετε πώς άλλοι αντιμετώπισαν την κατάσταση και, σε πολλές περιπτώσεις, θα είναι σε θέση να μοιραστούν συμβουλές για τα πάντα, μέχρι τη σωστή επιλογή μιας πρόθεσης ή να ακούσετε για τη ζωή τους μετά την προσθετική.
Απευθυνθείτε στην ομάδα θεραπείας σας σχετικά πώς μπορείτε να έρθετε σε επαφή με άλλους ανθρώπους με παρόμοια βιώματα.
Για μια νέα ζωή
Ένας ακρωτηριασμός άνω άκρων επηρεάζει τη ζωή και την καθημερινότητά σας, όμως η ομάδα θεραπείας, η οποία περιλαμβάνει γιατρούς, φυσικοθεραπευτές, προσθετικούς —και φυσικά εσάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα— θα σας βοηθήσει στην αυτονομία σας.
Ο πιο σημαντικός στόχος ολόκληρης της θεραπεία σας —από το χειρουργείο μέχρι την αποκατάσταση και την εφαρμογή μιας τεχνητής πρόθεσης— είναι η επαναφορά της κινητικότητας σας, ώστε να μπορείτε να ζήσετε μια ζωή ενεργή.
Κατά μέσο όρο, η διαδικασία αποκατάστασης απαιτεί δύο έως έξι μήνες, αν και αυτό μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, όπως το επίπεδο κινήτρων σας και την εφαρμογή της πρόθεσης άνω άκρων.
Για να αποκτήσετε τον σωστό τύπο και εφαρμογή, είναι σημαντικό να συνεργαστείτε στενά με τον προσθετικό σας – μια σχέση που μπορεί να έχετε για μια ζωή.
Η Vesalius, με εμπειρία δεκαετιών στον χώρο των προσθετικών μελών, είναι εδώ για να σας βοηθήσει και να απαντήσει σε οποιαδήποτε απορία σας